اصول اخلاقی انتشار مقاله
منشور اخلاق نویسندگی منشور اخلاق این مجله با هدف تعیین وظایف و تعهدات نویسندگان، سردبیران و داوران تنظیم شده است که برمبنای رهنمودهایی که کمیتة اخلاق منتشر ساخته است، طراحی گردیده است. از همة افرادی که به نوعی در نگارش و انتشار مقالات سهیم هستند، انتظار میرود به اصول اخلاقی ذیل پایبند باشند. بدیهی است مشاهدة هرگونه سرقت علمی یا سایر رفتارهای غیراخلاقی منجر به حذف مقاله از فرایند داوری خواهد شد.
- وظایف سردبیران
- پذیرش مقالات: سردبیر مجله مسؤول تصمیمگیری برای پذیرش یا رد مقالات ارسالی است. سردبیر با کمک هیأت تحریریه و با درنظرگرفتن مسائل مربوط به حق کپیبرداری، سرقت علمی و نیز صلاحدید داوران و ویراستاران اقدام به پذیرش مقاله مینماید.
- رعایت عدالت: سردبیران صرفاً باید درمورد مقالات ازحیث علمیبودن آنها قضاوت نمایند و باید بدون طرفداری یا کینهتوزی شخصی یا درنظرگرفتن مواردی ازقبیل ملیت، جنسیت، مذهب و مسائل قومی، نژادی و سیاسی عمل نمایند.
- رعایت اصل محرمانهبودن: سردبیران و هیأت تحریریه نباید اطلاعات مربوط به مقاله را برای کسی غیر از داوران، نویسندگان و ویراستاران افشا نمایند.
- افشانکردن محتوای مقالات و عدم استفادة شخصی از آنها: آن بخش از مطالب مقالات ارسالی که منتشر نشدهاند، نباید در پژوهش شخصی سردبیر یا هیأت تحریریه، بدون گرفتن رضایت مکتوب از نویسنده استفاده شوند. اطلاعات یا ایدههای محرمانه که ازطریق ارزیابی مقالات کسب شدهاند، باید بهصورت محرمانه حفظ شوند و در جهت منافع شخصی استفاده نگردند.
- وظایف داوران
- پذیرش مقالات: داوران به سردبیر و اعضای هیأت تحریریه در تصمیمگیری برای پذیرش یا رد مقاله کمک مینمایند و ازطریق ارسال اصلاحیه به نویسندگان در ارتقای کیفیت مقالة آنها سهیم هستند.
- داشتن حق نپذیرفتن مقاله: نپذیرفتن ارزیابی یک مقاله برحسب زمان مشخصشده ضروری و لازم است. داوری که بر صلاحیتنداشتن کافی خود برای داوری مقالة پژوهشی آگاهی دارد، بایستی از ارزیابی مقاله خودداری کند.
- محرمانهبودن: داوران باید به محرمانهبودن فرایند ارزیابی مقاله احترام بگذارند و نباید اطلاعات مربوط به مقاله را بدون اجازة مکتوب از نویسنده در اختیار شخصی غیر از سردبیر قرار دهند.
- نداشتن سوگیری: داوران باید مقالات را بیطرفانه و عادلانه ارزیابی نمایند. آنها باید از سوگیریهای شخصی در قضاوتهای خود اجتناب ورزند.
- منابع: داوران موظف هستند منابعی را که نویسنده به آنها ارجاع داده است، شناسایی و بررسی نمایند. هرگونه نتیجه-گیری یا بحثی که در مقاله مطرح شده باشد، بایستی همراه با منبع آن ذکر گردد. همچنین، داوران موظف میباشند در صورت مشاهدة هرگونه شباهت یا همپوشانی بین اثر ارسالی و مقالهای دیگر، موضوع را به سردبیر اطلاع دهند.
- تضاد منافع: داوران نباید از اطلاعات یا ایدههایی که طی فرایند ارزیابی بهدست آوردهاند، در جهت منافع شخصی خود استفاده نمایند. همچنین، داوران باید از ارزیابی مقالاتی که از دید آنها مشمول تضاد منافع اعم از منافع مشترک مالی، سازمانی، شخصی یا هرگونه ارتباط یا پیوندهایی دیگر با شرکتها، نهادها یا افراد مرتبط با مقالات است، خودداری نمایند.
- وظایف نویسندگان
- ارائة گزارش از یافتههای تحقیق: نویسنده، مسؤول نهایی محتوای کل مقالة ارسالی است. نویسندگان متعهد هستند تا یافتههای پژوهش خود را به طور کامل گزارش کنند و در ارائة یافتهها و تفسیر آنها دقت لازم را داشته باشند. مقاله باید حاوی جزئیات و منابع کافی باشد؛ بهطوریکه امکان دسترسی سایر پژوهشگران به مجموعه دادههای یکسان برای تکرار پژوهش وجود داشته باشد.
- سرقت علمی: نویسندة مقاله باید از اینکه تمامی مطالب ذکرشده حاصل پژوهش وی است، اطمینان حاصل نماید و اصالت هریک از مجموعه دادههای بهکارگرفتهشده را مشخص کند.
- اصالت: مقاله باید حاصل پژوهشی جدید و اصیل باشد. نویسنده نمیتواند مقالهای را که کل یا بخشی از آن در مجلهای دیگر درحال بررسی است یا قبلاً به مجله یا همایش دیگری ارسال شده است، به این مجله ارسال نماید.
- تشکر و قدردانی: نویسندگان باید به افراد یا سازمانهایی که در شکلگیری پژوهش آنها مؤثر بودهاند، اشاره نمایند و از آنها قدردانی کنند.
- تألیف اثر: همة نویسندگانی که نام آنها در مقاله ذکر شده است، باید در انجام پژوهش همکاری جدی داشته باشند و در مقابل نتایج پاسخگو باشند. اعتبار و امتیاز نویسندگی یا تألیف باید به نسبت مساعدت در انجام و نگارش بخشهای مختلف تعیین شود. نویسندگان باید مسؤولیت انجام پژوهش را بپذیرند. نویسندة مسؤول که مقاله را به مجله ارسال مینماید، باید یک نسخه یا پیشنویس از مقاله را به همة نویسندگان همکار ارسال نماید و رضایت آنها را برای ارسال مجله به مقاله و انتشار آن کسب کند.
- تضاد منافع: نویسندگان موظف هستند هرگونه تضاد منافعی را که بر نتیجة پژوهش آنها یا تفسیر یافتهها تأثیرگذار بوده است، مطرح نمایند و منابع مالی حامی پژوهش خود را ذکر کنند.
- دقت: اگر نویسندهای به اشتباه یا بیدقتی مهمی در اثر خود پی برد، موظف است موضوع را بهسرعت به سردبیر مجله اطلاع دهد و در فرایند بازبینی و اصلاح مقاله همکاری نماید.