بررسی تطبیقی تعدد جرم مادی درحقوق کیفری ایران و افغانستان

یکی ازموضوعاتی که در حقوق جزای عمومی کشورها مطرح می‌شود، بحث تعدد جرم است که به دو بخش تعدد مادی و معنوی قابل تقسیم می‌باشد. از آنجای که تشدید مجازات همواره یکی از چالشهای مباحث حقوق جزای عمومی است، این بحث با مسئله تعدد جرم، بویژه جرم مادی گره خورده و ار تباط نزدیکی با یکدیگر دارند. موضوع تعدد جرم در بسیاری از کشور ها ازجمله ایران و افغانستان، با نگاه جرم شناسانه که منطبق با حالت خطر ناک مجرم می‌باشد، به کار گرفته شده است.

از آنجا که قوانین این دو کشور بر اساس احکام اسلام پایه ریزی شده است؛ لذا با توجه به مصالح و منافع فردی و اجتماعی، مجازاتها در هریک از دو کشور به دو صورت بر مجرم اعمال می‌شود: صورت اول مجازاتهای ثابت وغیر قابل تغییر که درجرایم خاص، با درجه ی اهمیت بالا و دارای احکام ویژه بوده و ازمنابع اسلامی مانند قرآن، سنت، اجماع فقها و عقل سرچشمه می‌گیرد که از آن، تحت عنوان «حدود و قصاص» یاد می‌شود و مجازاتهای غیر ثابت و انعطاف پذیر که برای جرایم کم اهمیت‌تر و یا متأثر از شرایط زمان و مکان و ویژگیهای مربوط به مجرم اعمال می‌شود که تحت عنوان«تعزیرات» یاد می‌شود.

قانون مجازات اسلامی ایران، در مواد 131 تا 135 و کود جزای افغانستان، در مواد 73 تا 78 تعدد جرم را مورد جرم انگاری قرار داده است. با این حال درحقوق هردو کشور ابهاماتی درخصوص تعدد جرم و همچنین نقاط اشتراک و افتراق این دو نظام حقوقی و تعیین میزان مجازات در تعدد جرم وجود دارد. دراین مقاله ابتدا به مبانی قانونی تعدد جرم درحقوق دو کشور و بررسی میزان مجازات و همچنین تفاوتها و شباهت‌های که در نظام حقوق کیفری دو کشور درخصوص تعدد جرم مادی وجود دارد، پرداخته خواهد شد.