استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
10.22034/ls.2024.100629.1032
چکیده
اجهاز و بیمارکشی از روی ترحم (تسریع در مرگ بیماران محتضر یا لاعلاج)، از موارد عدم جواز قتل در شرع و از مصادیق قتل عمد محسوب می‌شود. برخی با تأکید بر حق انتخاب فرد بر مردن و حق مرگِ با عزت، این پدیده را هدفی خیرخواهانه و اخلاقی و جایز می‌شمارند؛ اما از نظر فقهی به دلیل ارزش حیات مخلوقات و حرمت شدید قتل، بیمارکشی ترحمی، قتل نفس تلقی شده و مطلقاً حرام است. در اسلام بیمار محتضر نه‌تنها مالک بدن خود نیست، بلکه چنین فردی مالک اموال خود هم نیست. لذا اگر پزشک بر اساس اظهارات وی در چنین شرایطی تصمیم‌گیری کند، امری به دور از عقل و منطق است و نمی‌توان به استناد درخواست مریض در چنین شرایطی مرتکب قتل نفس گردید. بررسی‌های این تحقیق نشان می‌دهد که در گفتمان فقهی؛ بیمارکشی ترحمی یک خرده‌گفتمان محسوب می‌شود که دلایل اخلاقی، ماهیت وجود انسان، مرگ و زندگی پیرامون آن فصل‌بندی و آثار فقهی گستردهٔ آن موضوعیت و معنایابی می‌گردد.
)